• o mnie

Jestem z Marek

~ Zapiski ekswarszawiaka

Jestem z Marek

Category Archives: Samorząd

Na szczęście… nie wyszło

17 Piątek Czer 2022

Posted by Tadeusz Markiewicz in Budżet obywatelski, Inwestycje, Samorząd

≈ Dodaj komentarz

Kiedy coś się nie udaje, nie jesteśmy zadowoleni. Ale po roku może okazać się, że… w sumie będzie lepiej niż w pierwotnie zakładaliśmy.

Rok temu złożyłem do budżetu obywatelskiego wniosek o sfrezowanie i ułożenie nowej nawierzchni asfaltowej w ulicy Ząbkowskiej. Sąsiedzi, którzy podpisali się pod wnioskiem, pytali: a dlaczego nie remont z chodnikiem. W sumie racja. Tu jednak chodziło o koszty. Trzeba było coś wybrać, żeby zmieścić się w limicie wyznaczonym przez Marecki Budżet Obywatelski (MBO) – albo jezdnia, albo chodnik. A ja – będąc kierowcą – wybrałem nowy asfalt na Ząbkowskiej.

Wniosek nie został jednak dopuszczony pod głosowanie. Na przeszkodzie stanęły kwestie własnościowe. Inwestycje z MBO można realizować tam, gdzie jest miasto ma pełną własność gruntu. Widocznie w Ząbkowskiej tak nie było. Oczywiście nie wiem, czy – gdyby dopuszczono wniosek – przeszedłby on w ubiegłorocznym wrześniowym głosowaniu. Pewnie jakieś widoki by na to były, biorąc pod uwagę, że w badaniach mieszkańcy Marek przede wszystkim wskazują na problemy związanie z budową lub modernizacją infrastruktury, a Ząbkowska jest uczęszczaną arterią. Tak czy owak niedosyt, po odrzuceniu wniosku do MBO, pozostał.

Ale nie ma tego „złego”, co by na dobre nie wyszło. Niedawno okazało się, że Ząbkowska będzie jednak remontowana. I to w szerszym zakresie niż we wniosku do MBO (oprócz nowej jezdni – chodniki i oświetlenie). Miejski wniosek został zakwalifikowany do rządowego dofinansowania, które „na dziś” pokrywałoby ponad 90 proc. kosztów budowlanych.

Niedawno sąsiadka, którą spotkaliśmy na spacerze, zapytała, kiedy ruszą roboty. Intuicja mi podpowiada: cierpliwości. Najpierw przetarg, potem projekt, wykrystalizowanie spraw własnościowych (pewnie ZRID) i wreszcie roboty budowlane. Zakładam, biorąc pod uwagę wszystkie procedury, że robotników na Ząbkowskiej zobaczymy w 2024 r.  Wytrzymam 🙂

Ps. Kolejny wniosek do MBO przygotowali moi najbliżsi. Ciekaw jestem, czy przejdzie przez sito i zostanie poddany pod głosowanie. Dlatego nic nie napiszę więcej, żeby nie zapeszyć.

Paderewskiego i Malinowa 2.0

27 Niedziela Wrz 2020

Posted by Tadeusz Markiewicz in Inwestycje, Samorząd

≈ Dodaj komentarz

15 września minął termin składania pomysłów do programu rewitalizacji, który przygotowuje nasze miasto. Można było zgłaszać projekty miękkie (czyli np. wydarzenia robione przez i dla mieszkańców) albo twarde (o charakterze infrastrukturalnym). W sumie, skoro mam pomysł, to dlaczego by go nie zgłosić? W końcu hasło „Marki Włącz się” zobowiązuje.

I tak się narodziła „Paderewskiego i Malinowa 2.0”. Dobrze kojarzycie – to są dwie ulice, które okalają marecki bazar. To miejsce, które coraz mocniej tętni życiem – targowisko działa bowiem już nie dwa, ale trzy dni w tygodniu (wtorek, piątek, sobota).

Doszedłem do wniosku, że warto kontynuować zmiany w tym rejonie miasta. Remont kamienic Briggsów jest już na półmetku, a Pomnik X Powieszonych przeistoczył się w Skwer Pamięci Narodowej. Więc może poddać gruntownemu liftingowi te dwie ulice? W ramach projektu „Paderewskiego i Malinowa 2.0” zaproponowałem trzy działania:
– otwarcie wjazdu z Piłsudskiego w Paderewskiego
– remont chodników i nawierzchni asfaltowej
– rozbudowę oświetlenie przy ul. Paderewskiego (okolice Skweru Pamięci Narodowej) i wymianę lamp przy obu ulicach – z sodowych na ledowe.

Wniosek został złożony. Jeśli Wam się podoba, 3majcie kciuki za jego dalsze losy.

Remont? Jaki „remont”?!

30 Sobota Maj 2020

Posted by Tadeusz Markiewicz in Inwestycje, Samorząd, Życie codzienne

≈ Dodaj komentarz

„Uwielbiam” takie komentarze. Po co robią remont Piłsudskiego, skoro niedawno był robiony? To zapewne miało być pytanie retoryczne. Szkoda, że przed jego postawieniem osoba nie zadała sobie pytania, cóż to był za „remont”. I specjalnie biorę to słowo w cudzysłów. Prace, wykonywane na zlecenie GDDKiA i będące częścią kontraktu na obwodnicę Marek, polegały na naprawie studzienek kanalizacyjnych i położeniu nowej warstwy asfaltu, notabene wyższego niż poprzednio, co widać przy przejściach dla pieszych. Czyli robiono go tak, jakby – mimo otwarcia obwodnicy – Piłsudskiego pozostawała tranzytówką. I nie mam żalu o to do GDDKiA  – takie miała zadanie, tak to zrealizowała. Tylko, że nam – lokalnym pieszym, rowerzystom i kierowcom – taki „remont” niewiele daje. Ot, takie pudrowanie inwestycji z XX wieku.

Na pierwszy rzut oka najbardziej powinni być zadowoleni kierowcy. Nowy asfalt, pruć można (mimo ograniczeń i nieoznakowanych patroli, które znalazły tu prawdziwy raj). Powinni, ale nie wszyscy. Zwróćcie Państwo uwagę, ile ulic nadal jest zamkniętych, z ilu ulic nie da się wjechać na Piłsudskiego? Wymieniać? Proszę bardzo – Leśna, Paderewskiego, Zajączka, Grunwaldzka, Szymanowskiego…. Warto tracić czas w korkach przy Szkolnej, Fabrycznej lub Lisa-Kuli? A w jakim stanie znajduje się oświetlenie wzdłuż Piłsudskiego? Widać, a raczej słabo widać, gdy się zrobi ciemno. Miejsca do parkowania? Wyłącznie w systemie naturalnym. A ma być ich około 650.

Weźmy teraz pieszych. Chodniki pamiętają poprzednie stulecie. W niektórych miejscach ich szerokość jest tak niewielka, że przejazd z wózkiem dla dzieci jest nie lada wyzwaniem. A jak spadnie deszcz, to lepiej nie stać w pobliżu przejść. W niektórych miejscach nowy asfalt znajduje się na wysokości chodnika. A rowerzyści? Ci, co mają odwagę, jeżdżą po głównej jezdni, pewnie z duszą na ramieniu. Ci, którzy nie chcą ryzykować, jadą po chodniku. Dlatego uważam, że powinniśmy otworzyć boczne ulice, zmodernizować oświetlenie, wybudować drogi rowerowe i zmodernizować chodniki. Tym bardziej, że mamy do tego unijne dofinansowanie. Nie od razu, ale na raty – zaczynając od projektu oraz prac budowlanych na Strudze.

I tak na koniec. Nie liczę na szybki remont ulicy, przy której mieszkam. Nie będę brał udziału w fejsbukowej licytacji „moja ulica jest ważniejsza niż twoja”. Ale uważam, że Piłsudskiego należy zrobić. Bo korzysta z niej praktycznie każdy z nas.

Poniższy tekst jest wyłącznie prywatną opinią autora

Najbliższa okazja już w niedzielę

08 Wtorek Paźdź 2019

Posted by Tadeusz Markiewicz in Samorząd, Życie codzienne

≈ Dodaj komentarz

Część poniedziałku poświęciłem na przygotowanie się do (nie)zwykłej wycieczki. Po sąsiedzku, do ratusza, mieli wpaść uczniowie klasy maturalnej z liceum działającego w szacownych murach Pałacu Briggsów. Po krótkim wprowadzeniu (obiecałem – zero nudy) wybraliśmy się m.in. z wizytą do biura Jacka Orycha. I tu poczułem się jak kilka lat temu – w zawodzie dziennikarza, choć tym razem byłem w innej roli. Spotkanie przypominało trochę konferencję prasową – taką prawdziwą, podczas której można zadawać najtrudniejsze pytania, a nie tylko słuchać tego, co chce przekazać jej organizator. Ze strony młodzieży padły różne pytania: o termin otwarcia części sportowej i kulturalnej Mareckiego Centrum Edukacyjno-Rekreacyjnego, o ceny na nowym basenie, o możliwość utworzenia rynku, o sprawę powietrza, o ogromną liczbę inwestycji mieszkaniowych, o tematy poruszane podczas dyżurów dla mieszkańców i oczywiście ewentualną przeprowadzkę liceum do budynku po „Czwórce”. To, co warto podkreślić i docenić, to ciekawość młodych ludzi. Może na początku byli nieco skrępowani, ale później trema minęła. I dobrze. Burmistrz zachęcał ich do aktywniejszego udziału w życiu miasta – zarówno w wymiarze kulturalnym jak i obywatelskim. Najbliższa okazja już w niedzielę.

Najstarsi górale nie pamiętają…

31 Czwartek Sty 2019

Posted by Tadeusz Markiewicz in Budżet obywatelski, Inwestycje, Newsy z miasta, Samorząd, Życie codzienne

≈ Dodaj komentarz

Cóż, najwięcej uwagi dziś przykuwał przetarg na śmieci. Nic dziwnego, dotyczy nas wszystkich. Ale – przynajmniej na chwilę – postanowiłem oderwać się do tego tematu. Z zainteresowaniem przyglądałem się innemu postępowaniu. I tu znalazłem nutkę optymizmu.

Dziś w ratuszu były otwierane oferty w przetargu na dwa place zabaw – przy Wrzosowej oraz na skwerze księdza Markiewicza. Gdy ogłaszaliśmy przetarg, we wpisie na stronie marki.pl zastrzegaliśmy: jeśli wyłonimy wykonawcę. W poprzednich latach było sporo postępowań, do których albo nikt nie przystąpił, albo oferty były za duże. A tu niespodzianka. Wyobraźcie sobie, że do przetargu stanęło 13 (słownie trzynaście firm). Najstarsi górale nie pamiętają takiej liczby ofert (bodaj przy remoncie Pomnikowej zanotowaliśmy taki wynik). Co więcej, propozycje sześciu z nich mieszczą się w kosztorysie szacowanym na 300 tys. zł. Jest więc duża szansa, że się uda wyłonić wykonawcę. Oby to był dobry prognostyk przed kolejnymi przetargami m.in. na plac przy Sportowej czy ogród zmysłów przy Sowińskiego.

fot. Pixabay

Przedwojenna :-) lektura na święta

23 Niedziela Gru 2018

Posted by Tadeusz Markiewicz in Pełen szacunek, Samorząd, Życie codzienne

≈ Dodaj komentarz

Ciekawe i warto to powtórzyć w przyszłym roku – tak małżonka skomentowała prawdopodobnie największą pod względem formatu  gazetę wydaną w tym stuleciu w Markach. W wolnej chwili (przed świętami nie ma ich zbyt dużo) przejrzeliśmy „Antykwariat świąteczny” – periodyk wydany na Boże Narodzenie przez Marecki Ośrodek Kultury im. Tadeusza Lużyńskiego. Ale nie format czyni go ciekawym. Znajdziecie tam treści, które pojawiły się w prasie w pierwszej połowie ubiegłego stulecia.

Dla mnie, sympatyka futbolu, niezwykłe wrażenie zrobił tekst z Bożego Narodzenia 1914 na froncie pierwszej wojny światowej. Najpierw zaczęło się od zdobienia okopów, potem żołnierze – niemieccy i brytyjscy – zaczęli śpiewać kolędy. Potem obie strony ustaliły zasady świątecznego zawieszenia broni. Niemcy dali Brytyjczykom beczkę piwa, Anglicy poczęstowali ich puddingiem śliwkowym. I wreszcie na koniec.. bożonarodzeniowy mecz piłki nożnej Niemcy – Anglia. Brytyjski piłkarz Gary Lineker niemal sto lat później wygłosił słynne zdanie, że futbol ta taka gra, w której gra 22 facetów, a na końcu wygrywają Niemcy. No i na frontowym boisku wygrali Niemcy w stosunku 3:2. Dość powiedzieć, że zawieszenie broni przedłużyło się do 3 stycznia, a dowództwo obu wojsk musiało obsadzić ten odcinek innymi oddziałami…

Kiedy już zakończy się Wam wigilijny młyn, zajrzyjcie do „Antykwariatu”. Znajdziecie tam o wiele więcej ciekawych tematów – również przedwojenne reklamy, krzyżówkę i rysunek satyryczny, który wcale się nie zestarzał. Więcej w linku

http://mokmarki.pl/images/download/AntykwariatSwiateczny.pdf

W idealnym świecie

02 Wtorek Sty 2018

Posted by Tadeusz Markiewicz in Inwestycje, Samorząd

≈ Dodaj komentarz

Kilka miesięcy temu osoba, którą nieźle znam i która dobrze orientuje się w sprawach mareckich , napisała na FB, że w tym mieście nic się nie dzieje – oczywiście w kontekście inwestycyjnym. Postanowiłem sprawdzić, jak wielkie jest to NIC za 2017 r. I nie będę pisał o obwodnicy, która jest inwestycją państwa, tylko o projektach samorządowych. Tych z Marek.

  • Pierwsze NIC – Skończona rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 1. W grudniu 2016 r. odebraliśmy pozwolenie na budowę, z kopyta ruszyły prace budowlane i we wrześniu dzieciaki mogły korzystać z nowego bloku edukacyjnego oraz hali sportowo-widowiskowej.
  • Drugie NIC – Budowa Zagłoby – w ciągu niecałego roku powstało 1,1 km drogi – jak to mówią młodzi – w pełnym wypasie – z odwodnieniem, oczyszczalnią wód opadowych, drogą rowerową, chodnikiem i nową nawierzchnią. Inwestycja z ogromnym – jak na nasze możliwości – dofinansowaniem: 3 mln od wojewody, 2 mln zł od powiatu. O Zygmuntowskiej, której budowa zakończy się w 2018 r., napiszę trochę dalej.
  • Trzecie NIC – Przebudowa Staszica, Kołłątaja i Równej – jest nowy asfalt, jest odwodnienie (koniec z kałużami na skrzyżowaniu przy Kościuszki), jest chodnik wzdłuż Równej.
  • Czwarte NIC – Mieszkańcy ptasich ulic pożegnali się z dołami przy Sokolej. Latem ulica, która łączy Lisa-Kuli z Wesołą, dostała nową, asfaltową nawierzchnię, garby oraz elementy poprawiające bezpieczeństwo ruchu (bariery przy rowie).
  • Piąte NIC – W trybie przyśpieszonym został sfrezowany i wyremontowany spory fragment Okólnej – od zakrętu z Grunwaldzką do Bielówek. Kolejny odcinek – od Bielówek do Słonecznej (już w wersji full wypas) powstanie w tym roku za sprawą porozumienia między urzędem miasta a Hillwoodem (za remont płaci prywatna spółka).
  • Szóste – Nakładki asfaltowe – jest jeszcze trochę ulic w Markach, gdzie odwodnienie można poprowadzić liniowo. W 2017 r. roku nową nawierzchnię dostały: Letnia, Niecała, Łąkówek, Ziołowa, Poprzeczna, Fiołkowa.
  • Siódme – Zwykłej nakładki nie można położyć przy Poznańskiej. Tam konieczna ingerencja podziemna – w budowę kanalizacji deszczowej. Ten etap prac na ponad trzystumetrowym odcinku tej ulicy został zrealizowany, w 2018 r. czekają nas prace już „na powierzchni”.
  • Ósme – Rozpoczęły się roboty przy budowie parkingów przy Dużej i Sportowej. Na początku 2017 r. rozstrzygnęliśmy przetarg w formule „zaprojektuj i zbuduj”. Jesienią projekty były gotowe i ruszyły roboty. Na wiosnę oba obiekty będą gotowe. To również inwestycja, którą pokrywają środki zewnętrzne – konkretnie UE.
  • Dziewiąte – Dwa zespoły kamienic, które leżą wzdłuż Piłsudskiego, przestały straszyć. Nowe tynki, nowe okna, wentylacja – te obiekty znów mogą być wizytówką Marek. Jeszcze nie wszystkie, ale tym dalej.
  • Dziesiąte – Kończy się remont Fabrycznej 3. Wnętrza są gotowe, pozostają kwestie związane z odpaleniem mediów i wyposażeniem. Będzie to miejsce spotkań mieszkańców i organizacji pozarządowych, z kameralnym kinem w Markach.
  • Jedenaste – W tym roku rozstrzygnięte zostały trzy przetargi na budowę oświetlenia w mieście – instalowaliśmy je bądź wzdłuż całych ulic, bądź uzupełnialiśmy.
  • Dwunaste – Znów solidny fragment rowów melioracyjnych został – przepraszam za słowo – odpicowany. Tym razem prace toczyły się w rejonie Wilczej, Dzikiej, Sowińskiego. Znów udało nam się zdobyć dofinansowanie tej inwestycji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
  • Trzynaste – W ramach budżetu obywatelskiego powstały dwie siłownie plenerowe oraz chodnik i doświetlone przejścia dla pieszych przy Okólnej.
  • Czternaste- nowa droga dojazdowa na Marcovii wraz z odwodnieniem
  • Piętnaste – coś, czego jeszcze nie widzicie, czyli projekty przebudowy mareckich ulic. A od tego się wszystko zaczyna….

 

Inwestycji byłoby jeszcze więcej. Oczywiście gdybyśmy żyli w świecie idealnym, gdy nie pojawiają się żadne problemy. Ale żyjemy w świecie rzeczywistym, więc jak są problemy, to trzeba się z nimi „brać za bary” …

  1. Mielibyśmy przebudowane otoczenie Pomnika Dziesięciu Powieszonych. Na tym terenie powstanie Skwer Pamięci Narodowej. Na początku ubiegłego roku ogłosiliśmy przetarg w formule „zaprojektuj i zbuduj”. Niestety, nie stanęła do niego żadna firma. W tej sytuacji zdecydowaliśmy, że projekty powstaną w urzędzie – tak, by wykonawca (którego, mam nadzieję, uda się tym razem wyłonić) miał ułatwione zadanie.
  2. Dwukrotnie podchodziliśmy do przetargu na budowę placu miejskiego przy Sportowej (są tam m.in. zaszyte inwestycje z mareckiego budżetu obywatelskiego). Do pierwszego przetargu nikt się nie zgłosił, do drugiego jedna firma – jednak jej oferta dwukrotnie przekraczała kosztorys. W tym roku – trzecie podejście.
  3. W 2017 roku też moglibyśmy mieć wyremontowane osiem kamienic przylegających do Piłsudskiego. Niestety, musieliśmy odstąpić od umowy z firmą, która wygrała pierwszy przetarg, a która spóźniała się z wykonawstwem. Udało się zrealizować prace przy sześciu numerach, w ty roku – kolejny przetarg.
  4. Nie udało się w poprzednim roku zrealizować większości prac przy Zygmuntowskiej (wspólna inwestycja z ul. Zagłoby). Tym razem okazało się, że na przeszkodzie stanęły podziemne kolizje – co innego było w papierach, co innego – w rzeczywistości. Dlatego ten odcinek wymagał przeprojektowania. Dokończenie robót – w 2018 roku (wykonawca jest).
  5. Prawdopodobnie mielibyśmy wykonany pierwszy etap prac przy ul. Lisiej, czyli wybudowaną kanalizację deszczową. Do pierwszego przetargu stanęła tylko jedna firma, znacząco w ofercie przekraczając kosztorys. W tej sytuacji zdecydowaliśmy się powtórzyć przetarg i wydłużyć termin realizacji. Efekt? Umowa z wykonawcą została podpisana. I jest dużo taniej niż oferta w pierwszym postępowaniu.
  6. Rozpoczęlibyśmy prace przy budowie ścieżki rowerowej wzdłuż rzeki Długiej. Tu jednak powtórzyła się sytuacja z ulicy Lisiej. W przetargu oferty były zbyt drogie – powtórka postępowania przyniosła dobre efekty. W tym roku droga na wale powinna powstać – umowa z wykonawcą została podpisana.
  7. Z powodów prawnych (protesty wobec ZRID) opóźniało się ogłoszenie przetargu na przebudowę Sosnowej i Kościuszki. To projekt, który skalą przypomina remont Zygmuntowskiej i Zagłoby. Gdy jesienią ogłosiliśmy przetarg, byliśmy srodze zawiedzeni. Żadna firma nie złożyła oferty. Czekamy na oferty w drugim przetargu.

Początek roku będzie obfitował w przetargowe rozstrzygnięcia. Nie tylko te zlecone przez ratusz, ale również Mareckie Inwestycje Miejskie, które zajmą się tematem rozszerzenia bazy edukacyjnej w naszym mieście. Wśród tych przetargów jest jedno z największych w ostatnich latach – budowa kompleksu edukacyjnego przy Wspólnej. Na początku stycznia otwarcie ofert – to tytułem, że NIC nie dzieje się w Markach… Aaa – no i jeszcze rozbudowa przedszkola przy Dużej i szkoły przy Szkolnej.

O szkołach, drogach, budżecie obywatelskim…

17 Niedziela Wrz 2017

Posted by Tadeusz Markiewicz in Inwestycje, Ludzie Marek, Newsy z miasta, Samorząd

≈ Dodaj komentarz

Na fejsiku niedawno obiecałem, że wrzucę dwa teksty z nowego numeru Expresu Mareckiego. Na niedzielę – wywiad z burmistrzem. Nie lubię otwierać PDF, dlatego wklejam rozmowę „na żywca” – oczywiście za zgodą wydawcy. Wywiad jest „z zębem” – to nie jest poklepywanie, tu są pytania o tematy, które często poruszane są na forach internetowych.

EM: Jedynka rozbudowana. Wykonawca zdążył zrealizować prace przed terminem, dzieci poszły do szkoły. Co dalej?

Jacek Orych: Widzę, że przechodzimy od razu do konkretów. Ledwo zamknęliśmy jeden etap, a musimy przejść do kolejnego…

– Bo, jak burmistrz, zdaję sobie sprawę, że miasto stale toczy wyścig z czasem.

– I to najlepiej widać po sprawach związanych z edukacją. Zostaliśmy i nadal jesteśmy poddawani – można powiedzieć – egzaminowi z szybkiego reagowania. Nałożyły się na nas dwie kwestie: z jednej strony – zastany przeze mnie brak inwestycji w poszerzenie bazy edukacyjnej, z drugiej – zmiany w edukacji, wydłużające naukę w szkołach podstawowych oraz zajęcia w przedszkolach. Na to nakłada się rosnąca liczba mieszkańców, których witamy z otwartymi ramionami.  Ale szkoły i przedszkola nie są z gumy. Oddając „Jedynkę” rozwiązujemy część problemów z bazą edukacyjną, powtarzam – część…

– Czyli…

– Najgorętszy temat to przedszkola. Miasto, w przeciwieństwie do Ząbek, nie zbudowało w poprzednich kadencjach ani jednego. Po tegorocznej rekrutacji zostało około 100 dzieci bez miejsca w przedszkolu. W końcu udało się je znaleźć, ale jest to rozwiązanie tymczasowe. Dlatego w tempie ekspresowym musimy rozbudować przedszkole przy ul. Dużej. Postawimy je w systemie modułowym. Jeśli nic nieprzewidzianego się nie zdarzy, otworzymy je na początku przyszłego roku. Znajdzie się tam ponad 200 miejsc dla dzieci.

– A co z gimnazjum przy Wspólnej?

– Zmieniliśmy projekt – nie mieliśmy wyjścia po reformie edukacji. W nowej wersji będzie to podstawówka. Zamiast 800 dzieci będzie się tam uczyć 1200. Proszę zobaczyć, jak zwiększa się zabudowa w tej części Marek. Zaplanowaliśmy ogłoszenie przetargu jesienią. Z deklaracji prezesa Mareckich Inwestycji Miejskich, instytucji, która jest odpowiedzialna za realizację tej inwestycji, wykonawca powinien być wybrany do końca roku – tak, by na wiosnę 2018 r. ruszyły roboty. Trzymam kciuki, by we wrześniu 2019 r. można było przeciąć wstęgę i wpuścić dzieci do klas. Do tego równolegle będzie procedowana rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 2, która jest w tej chwili najbardziej obciążoną placówką.

 – Będą chętni do budowy? Ostatnio w przetargach na terenie Polski często zdarza się tak, że nikt się nie zgłasza. Firmy narzekają, że nie mają mocy przerobowych.

– Niestety, u nas też się tak zdarzyło, a dotyczy to inwestycji, która wyjątkowo leży mi na sercu – budowy placu miejskiego przy Sportowej. Nie zawieszamy jej na kołku – nadal będziemy szukać wykonawcy. Co do szkół – liczę, że ogłoszenie postępowań przetargowych w tym roku z wizją wykonania prac w przyszłym i kolejnych zachęci firmy do startu. Pod koniec roku będą budowały portfel zamówień na kolejne lata – Marki zapraszają. Tym bardziej, że budowa energooszczędnego kompleksu przy Wspólnej to też fantastyczna wizytówka – nie tylko dla miasta, ale również wykonawcy.

– Z edukacji zejdźmy na drogi. Co nas czeka jeszcze w tym roku?

– W budowie jest Zygmuntowska i Zagłoby. To największa inwestycja drogowa warta około 10 mln zł. Kończą się prace przy Staszica, Kołłątaj, Równej oraz Sokolej. Jesienią zaczną się prace przy parkingach „Parkuj i Jedź” przy Dużej oraz Sportowej. Ogłosiliśmy przetargi na Poznańską i Lisią.

– A ciąg Kościuszki i Sosnową?

– Przetarg ogłosimy w tym roku. Trochę to potrwa, bo jest to postępowanie z udziałem unijnych pieniędzy. Dlatego gros prac będzie realizowana w przyszłym roku. Przebudujemy skrzyżowanie z Okólną, odwodnimy drogę, położymy nowy chodnik i ścieżkę rowerową. Podobnie będzie z Główną i przyległymi.

– A co z Karłowicza-Sobieskiego i Modrzewiową? W tym roku liczyliśmy na budowę.

– Wybrany w przetargu projektant potrzebował więcej czasu. Zdarzają się nieprzewidziane sytuacje, które opóźniają proces inwestycji. Ja chcę tylko zapewnić – z niczego się nie wycofujemy, jeśli coś obiecaliśmy, to zrealizujemy. I przepraszamy za ewentualne opóźnienia. Zdaję sobie sprawę, że mieszkańcy niecierpliwie czekają na inwestycje, których w poprzedniej kadencji nie doświadczali.

– Ci z dużym stażem mówią, ze burmistrz robi tylko nowym mieszkańcom, ci nowi – że tylko „starym”.

– Najważniejsze – mówią, że robię. Od tego jestem. A gdy spojrzycie na mapę inwestycji, zobaczycie, że nie robię dla „starych” i „młodych”, tylko dla wszystkich. Tak jak budowę Jedynki, do której pójdą wnuki „starych” i dzieci „nowych”.

– Ale z realizacją budżetu obywatelskiego idzie jak po grudzie…

– Gdybyśmy latem wyłonili wykonawcę placu przy Sportowej, wynik byłby lepszy. To tam były ulokowane dwa projekty z budżetu obywatelskiego. Ale fakt – tu mamy opóźnienia. Podkreślam jeszcze raz – nie mam zamiaru rezygnować i zachęcam do głosowania w nowej edycji.

– Cofnijmy się nieco w czasie. Co wydarzyło w sierpniu 2009 roku?

– Trzymam do tej pory okładkę „Gazety MSG” z zapowiedzią cukierkowej akcji „Tak dla Obwodnicy Marek”.

– Kiedy otwarcie trasy?

– Mam nadzieje, że jak najszybciej. Jestem w stałym kontakcie z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad, inwestorem obwodnicy. Wiem, że naciskają na wykonawców, by zdążyli w terminie.

– Jest satysfakcja z udziału w tym społecznym projekcie?

– Największa z tego, że tylu mieszkańców połączyliśmy pod wspólnym sztandarem. Odliczamy już tylko tygodnie i dni do otwarcia trasy. Życie w Markach zmieni się nie do poznania. Jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki znikną tysiące samochodów ciężarowych, które dziś rozjeżdżają Aleję Piłsudskiego. Mam nadzieję, że uda się przeforsować remont głównej ulicy mareckiej w naszej wersji. W ujęciu symbolicznym – przywracamy ulicę miastu, żegnamy tranzyt i zanieczyszczenia.

– Są jednak mieszkańcy, których martwi bliskość obwodnicy. Mam na myśli tych, którym zredukowano ochronę akustyczną.

– Wystąpiliśmy do GDDKiA z prośbą o przedstawienie kosztów dobudowania ekranów. Jeśli pojawi się taka możliwość, poproszę Radę Miasta o wysupłanie pieniędzy na projekt, który tak naprawdę będzie chronił kilka tysięcy osób.

– A co z centrum magazynowym przy Okólnej? Rzeczywiście TIRy znów zaleją Marki?

– Przekonacie się sami, że nie. Mam wrażenie, że ktoś próbuje dorobić mi gębę. Czytam w internecie, że burmistrz pozwolił. Pozwolenie wydał starosta, bo realizacja inwestycji jest zgodna z prawem. Ja ze swej strony dołożyłem wszelkich starań, by zachęcić inwestora do inwestycji w ogólnodostępną infrastrukturę. I to się udało. Spory kawałek Okólnej zostanie odwodniony, pojawi się tam nowy asfalt, chodniki i ścieżka rowerowa. Gdy miasto miało za to płacić z własnej kieszeni, wydałoby kilka milionów złotych. I nic za to nie obiecywaliśmy inwestorowi, przeciwnie, dalej będziemy go zachęcać do działań z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu – w tym wypadku za wspólną infrastrukturę.

#Żywyekran

07 Piątek Kwi 2017

Posted by Tadeusz Markiewicz in Ludzie Marek, Obwodnica Marek, Samorząd

≈ 1 komentarz

Otwarcie obwodnicy będzie mieć dla mnie słodko-gorzki smak. Zapytacie dlaczego? No przecież Aleja Piłsudskiego zostanie odkorkowana, a przejazd z jednego końca Marek na drugi zajmie kilka minut, a nie kilkadziesiąt. „Hej stary, przecież z Orychem i Ostaszem zorganizowaliście cukierkową akcję, budowa jest na ukończeniu, więc skąd ten gorzki smak? – zapytał znajomy, gdy podzieliłem się z nim swoją refleksją.

Gdy staraliśmy się o budowę obwodnicy, wiedzieliśmy, że będziemy chronieni ekranami akustycznymi. Wprawdzie nie takimi wysokimi jak na Trasie Toruńskiej, ale na całej długości trasy przez Marki. To dawało szansę, że ci, którzy będą mieszkać przy drodze, nie zginą w hałasie, wytwarzanym przez co najmniej 60 tys. pojazdów, pędzących co najmniej 100 km/h. Nadzieja prysła jak bańka mydlana. Gdy wybuchła afera z ekranami na trasie Warszawa Łódź, GDDKiA zaczęła redukować ich długość i wysokość. Ale nie na trasie do Łodzi, ale w Markach i to w terenie zurbanizowanym. Od początku wysyłaliśmy sygnały – zastanówcie się, to jest nie w porządku, nie możecie popadać ze skrajności w skrajność. Zbieraliśmy podpisy, pielgrzymowaliśmy do polityków, pisaliśmy pisma – trafiliśmy na beton. Ba, burmistrz napisał do resortu infrastruktury, że miasto będzie partycypować w budowie ekranów. I co? I nic.

Dlatego nie dziwię się determinacji mieszkańców okolic Szpitalnej, Szkolnej, Wojskiego, Pałacowej. To oni będę najbardziej narażeni na hałas z obwodnicy. Na początku kwietnia ustawili żywy ekran – w miejscu, gdzie nie będzie tych prawdziwych, w odległości kilkudziesięciu metrów od bloków zamieszkiwanych przez setki (o ile nie tysiące) osób. Informacja poszła w świat. Czy ktoś ją usłyszy? Czy zniknie w hałasie wytwarzanym przez tysiące TIRów jadących z i do Białegostoku… Dodajmy, ze chodzi o niewielkie pieniądze. Budowa obwodnicy to prawie 740 mln zł. Koszt uzupełnienia ekranów – 1,3 proc. tej kwoty.

 

Ubodzy krewni

07 Wtorek Lu 2017

Posted by Tadeusz Markiewicz in Samorząd

≈ Dodaj komentarz

Gdzieś w internecie mignęło mi zdanie, że Warszawa na powiększeniu nie straci, bo dołączają do niej bogate gminy. To mnie skusiło do refleksji na temat zamożności gmin, której mają stać się częścią wielkiej Warszawy. Jak to zmierzyć? Bogactwem są ludzie (sprawni samorządowcy, aktywni mieszkańcy), bogactwem są rzeczy materialne (wartość nieruchomości i spółek należących do gminy), symbolem  bogactwa może być wreszcie budżet (np. wielomiliardowy Warszawy). Żeby to wszystko policzyć, trzeba byłoby napisać prawdopodobnie pracę doktorską.

Na swój użytek sięgnąłem po ubiegłoroczny ranking zamożności, który co roku publikuje dwutygodnik samorządowy „Wspólnota” przygotowany przez profesora Pawła Swianiewicza, byłego doradcę prezydenta ds. samorządów, i Julitę Łukomską. Autorzy wzięli pod lupę dochody gmin, powiatów i województw i podzielili je przez liczbę mieszkańców. Tak powstał ranking, z którego wynika, że najbogatszym samorządem w naszym kraju kolejny raz jest Kleszczów (prawie 44 tys. zł per capita), czyli wieś z woj. łódzkiego. No, ale ona ma kopalnię i elektrownię na swoim terenie.

Wróćmy do stołecznego wianuszka metropolitarnego. Oczywiście – patrząc przez pryzmat wielkich liczb – najbogatsza będzie Warszawa. Ale już w przeliczeniu na jednego mieszkańca pokonuje ją… znowu wieś. To Lesznowola, której dochody wyniosły 7,2 tys. zł. Wynik Warszawy też niemały, bo sięgający 6,8 tys. zł. Zwłaszcza w porównaniu z Markami, które znajdują się w dolnej części poniższej tabeli. Jeszcze nie przekroczyliśmy 3 tys. zł na głowę, ale może w kolejnej edycji rankingu  tak się stanie. Tak czy owak nadal będziemy (???)  ubogimi krewnymi… Oczywiście tylko w wymiarze finansowym, bo w społecznym na pewno bylibyśmy wyżej w takim zestawieniu.

bogaci-i-biednni

← Older posts

Dołącz do sympatyków

profil - Facebook

Kategorie

  • 1 kwietnia
  • Bieganie
  • Budżet obywatelski
  • Edukacja
  • EURO 2012
  • Interwencja
  • Inwestycje
  • Kanalizacja
  • Komunikacja
  • Kryzys
  • Kwestionariusz marecki
  • Ludzie Marek
  • Madonny
  • Newsy z miasta
  • Nieruchomości w Markach
  • Nocny Marek
  • Obwodnica Marek
  • Orlik w Markach
  • Osobliwości mareckie
  • Pełen szacunek
  • Podatki
  • Pomoc powodzianom
  • Powrót do przeszłości
  • Qltura
  • Samorząd
  • Uncategorized
  • Wietrzenie szafy
  • Wybory samorządowe
  • Złośliwości
  • ławeczkadlaBriggsów
  • Życie codzienne

Najnowsze komentarze

  • Robert L o Bez ZRIDu ani rusz
  • Tomasz o Ząbkowska jak nowa
  • Patrycja poradecka o Ząbkowska jak nowa
  • Marki-Ząbki: wspólna sprawa | Jestem z Marek o Ząbkowska jak nowa
  • zWwy o Zróbmy to raz a dobrze

Najpopularniejsze wpisy

  • burmistrz czy Burmistrz, radny czy Radny

Najnowsze wpisy

  • Takie (chrupiące) rzeczy w Markach
  • „Setka na Szpitalnej” w pytaniach i odpowiedziach
  • Potrzeba matką… wniosku do budżetu obywatelskiego
  • Rowerem przez Piłsudskiego
  • Cudowny obrazek z Nocnego Marka
Styczeń 2023
Pon W Śr Czw Pt S N
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
« Wrz    

Archiwum

  • Wrzesień 2022
  • Lipiec 2022
  • Czerwiec 2022
  • Marzec 2022
  • Styczeń 2022
  • Listopad 2021
  • Lipiec 2021
  • Czerwiec 2021
  • Maj 2021
  • Kwiecień 2021
  • Grudzień 2020
  • Listopad 2020
  • Październik 2020
  • Wrzesień 2020
  • Lipiec 2020
  • Czerwiec 2020
  • Maj 2020
  • Kwiecień 2020
  • Marzec 2020
  • Luty 2020
  • Styczeń 2020
  • Październik 2019
  • Wrzesień 2019
  • Kwiecień 2019
  • Luty 2019
  • Styczeń 2019
  • Grudzień 2018
  • Wrzesień 2018
  • Sierpień 2018
  • Lipiec 2018
  • Maj 2018
  • Marzec 2018
  • Styczeń 2018
  • Grudzień 2017
  • Listopad 2017
  • Październik 2017
  • Wrzesień 2017
  • Sierpień 2017
  • Lipiec 2017
  • Czerwiec 2017
  • Maj 2017
  • Kwiecień 2017
  • Marzec 2017
  • Luty 2017
  • Grudzień 2016
  • Listopad 2016
  • Październik 2016
  • Wrzesień 2016
  • Sierpień 2016
  • Lipiec 2016
  • Czerwiec 2016
  • Maj 2016
  • Kwiecień 2016
  • Marzec 2016
  • Luty 2016
  • Styczeń 2016
  • Grudzień 2015
  • Listopad 2015
  • Październik 2015
  • Wrzesień 2015
  • Sierpień 2015
  • Lipiec 2015
  • Czerwiec 2015
  • Maj 2015
  • Kwiecień 2015
  • Marzec 2015
  • Luty 2015
  • Styczeń 2015
  • Grudzień 2014
  • Listopad 2014
  • Październik 2014
  • Wrzesień 2014
  • Sierpień 2014
  • Lipiec 2014
  • Czerwiec 2014
  • Maj 2014
  • Kwiecień 2014
  • Marzec 2014
  • Luty 2014
  • Styczeń 2014
  • Grudzień 2013
  • Listopad 2013
  • Październik 2013
  • Wrzesień 2013
  • Sierpień 2013
  • Lipiec 2013
  • Czerwiec 2013
  • Lipiec 2012
  • Czerwiec 2012
  • Maj 2012
  • Kwiecień 2012
  • Marzec 2012
  • Luty 2012
  • Styczeń 2012
  • Grudzień 2011
  • Listopad 2011
  • Październik 2011
  • Wrzesień 2011
  • Sierpień 2011
  • Lipiec 2011
  • Czerwiec 2011
  • Maj 2011
  • Kwiecień 2011
  • Marzec 2011
  • Luty 2011
  • Styczeń 2011
  • Grudzień 2010
  • Listopad 2010
  • Październik 2010
  • Wrzesień 2010
  • Sierpień 2010
  • Lipiec 2010
  • Czerwiec 2010
  • Maj 2010
  • Kwiecień 2010
  • Marzec 2010
  • Luty 2010
  • Styczeń 2010
  • Grudzień 2009
  • Listopad 2009
  • Październik 2009
  • Wrzesień 2009
  • Sierpień 2009
  • Lipiec 2009
  • Czerwiec 2009
  • Maj 2009
  • Kwiecień 2009
  • Marzec 2009
  • Luty 2009
  • Styczeń 2009

Dołącz do sympatyków

profil - Facebook

Kategorie

  • 1 kwietnia
  • Bieganie
  • Budżet obywatelski
  • Edukacja
  • EURO 2012
  • Interwencja
  • Inwestycje
  • Kanalizacja
  • Komunikacja
  • Kryzys
  • Kwestionariusz marecki
  • Ludzie Marek
  • Madonny
  • Newsy z miasta
  • Nieruchomości w Markach
  • Nocny Marek
  • Obwodnica Marek
  • Orlik w Markach
  • Osobliwości mareckie
  • Pełen szacunek
  • Podatki
  • Pomoc powodzianom
  • Powrót do przeszłości
  • Qltura
  • Samorząd
  • Uncategorized
  • Wietrzenie szafy
  • Wybory samorządowe
  • Złośliwości
  • ławeczkadlaBriggsów
  • Życie codzienne

Najnowsze komentarze

  • Robert L o Bez ZRIDu ani rusz
  • Tomasz o Ząbkowska jak nowa
  • Patrycja poradecka o Ząbkowska jak nowa
  • Marki-Ząbki: wspólna sprawa | Jestem z Marek o Ząbkowska jak nowa
  • zWwy o Zróbmy to raz a dobrze

Najpopularniejsze wpisy

  • burmistrz czy Burmistrz, radny czy Radny

Najnowsze wpisy

  • Takie (chrupiące) rzeczy w Markach
  • „Setka na Szpitalnej” w pytaniach i odpowiedziach
  • Potrzeba matką… wniosku do budżetu obywatelskiego
  • Rowerem przez Piłsudskiego
  • Cudowny obrazek z Nocnego Marka
Styczeń 2023
Pon W Śr Czw Pt S N
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
« Wrz    

Archiwum

  • Wrzesień 2022
  • Lipiec 2022
  • Czerwiec 2022
  • Marzec 2022
  • Styczeń 2022
  • Listopad 2021
  • Lipiec 2021
  • Czerwiec 2021
  • Maj 2021
  • Kwiecień 2021
  • Grudzień 2020
  • Listopad 2020
  • Październik 2020
  • Wrzesień 2020
  • Lipiec 2020
  • Czerwiec 2020
  • Maj 2020
  • Kwiecień 2020
  • Marzec 2020
  • Luty 2020
  • Styczeń 2020
  • Październik 2019
  • Wrzesień 2019
  • Kwiecień 2019
  • Luty 2019
  • Styczeń 2019
  • Grudzień 2018
  • Wrzesień 2018
  • Sierpień 2018
  • Lipiec 2018
  • Maj 2018
  • Marzec 2018
  • Styczeń 2018
  • Grudzień 2017
  • Listopad 2017
  • Październik 2017
  • Wrzesień 2017
  • Sierpień 2017
  • Lipiec 2017
  • Czerwiec 2017
  • Maj 2017
  • Kwiecień 2017
  • Marzec 2017
  • Luty 2017
  • Grudzień 2016
  • Listopad 2016
  • Październik 2016
  • Wrzesień 2016
  • Sierpień 2016
  • Lipiec 2016
  • Czerwiec 2016
  • Maj 2016
  • Kwiecień 2016
  • Marzec 2016
  • Luty 2016
  • Styczeń 2016
  • Grudzień 2015
  • Listopad 2015
  • Październik 2015
  • Wrzesień 2015
  • Sierpień 2015
  • Lipiec 2015
  • Czerwiec 2015
  • Maj 2015
  • Kwiecień 2015
  • Marzec 2015
  • Luty 2015
  • Styczeń 2015
  • Grudzień 2014
  • Listopad 2014
  • Październik 2014
  • Wrzesień 2014
  • Sierpień 2014
  • Lipiec 2014
  • Czerwiec 2014
  • Maj 2014
  • Kwiecień 2014
  • Marzec 2014
  • Luty 2014
  • Styczeń 2014
  • Grudzień 2013
  • Listopad 2013
  • Październik 2013
  • Wrzesień 2013
  • Sierpień 2013
  • Lipiec 2013
  • Czerwiec 2013
  • Lipiec 2012
  • Czerwiec 2012
  • Maj 2012
  • Kwiecień 2012
  • Marzec 2012
  • Luty 2012
  • Styczeń 2012
  • Grudzień 2011
  • Listopad 2011
  • Październik 2011
  • Wrzesień 2011
  • Sierpień 2011
  • Lipiec 2011
  • Czerwiec 2011
  • Maj 2011
  • Kwiecień 2011
  • Marzec 2011
  • Luty 2011
  • Styczeń 2011
  • Grudzień 2010
  • Listopad 2010
  • Październik 2010
  • Wrzesień 2010
  • Sierpień 2010
  • Lipiec 2010
  • Czerwiec 2010
  • Maj 2010
  • Kwiecień 2010
  • Marzec 2010
  • Luty 2010
  • Styczeń 2010
  • Grudzień 2009
  • Listopad 2009
  • Październik 2009
  • Wrzesień 2009
  • Sierpień 2009
  • Lipiec 2009
  • Czerwiec 2009
  • Maj 2009
  • Kwiecień 2009
  • Marzec 2009
  • Luty 2009
  • Styczeń 2009

Dołącz do sympatyków

profil - Facebook

Kategorie

  • 1 kwietnia
  • Bieganie
  • Budżet obywatelski
  • Edukacja
  • EURO 2012
  • Interwencja
  • Inwestycje
  • Kanalizacja
  • Komunikacja
  • Kryzys
  • Kwestionariusz marecki
  • Ludzie Marek
  • Madonny
  • Newsy z miasta
  • Nieruchomości w Markach
  • Nocny Marek
  • Obwodnica Marek
  • Orlik w Markach
  • Osobliwości mareckie
  • Pełen szacunek
  • Podatki
  • Pomoc powodzianom
  • Powrót do przeszłości
  • Qltura
  • Samorząd
  • Uncategorized
  • Wietrzenie szafy
  • Wybory samorządowe
  • Złośliwości
  • ławeczkadlaBriggsów
  • Życie codzienne

Najnowsze komentarze

  • Robert L o Bez ZRIDu ani rusz
  • Tomasz o Ząbkowska jak nowa
  • Patrycja poradecka o Ząbkowska jak nowa
  • Marki-Ząbki: wspólna sprawa | Jestem z Marek o Ząbkowska jak nowa
  • zWwy o Zróbmy to raz a dobrze

Najpopularniejsze wpisy

  • burmistrz czy Burmistrz, radny czy Radny

Najnowsze wpisy

  • Takie (chrupiące) rzeczy w Markach
  • „Setka na Szpitalnej” w pytaniach i odpowiedziach
  • Potrzeba matką… wniosku do budżetu obywatelskiego
  • Rowerem przez Piłsudskiego
  • Cudowny obrazek z Nocnego Marka
Styczeń 2023
Pon W Śr Czw Pt S N
 1
2345678
9101112131415
16171819202122
23242526272829
3031  
« Wrz    

Archiwum

  • Wrzesień 2022
  • Lipiec 2022
  • Czerwiec 2022
  • Marzec 2022
  • Styczeń 2022
  • Listopad 2021
  • Lipiec 2021
  • Czerwiec 2021
  • Maj 2021
  • Kwiecień 2021
  • Grudzień 2020
  • Listopad 2020
  • Październik 2020
  • Wrzesień 2020
  • Lipiec 2020
  • Czerwiec 2020
  • Maj 2020
  • Kwiecień 2020
  • Marzec 2020
  • Luty 2020
  • Styczeń 2020
  • Październik 2019
  • Wrzesień 2019
  • Kwiecień 2019
  • Luty 2019
  • Styczeń 2019
  • Grudzień 2018
  • Wrzesień 2018
  • Sierpień 2018
  • Lipiec 2018
  • Maj 2018
  • Marzec 2018
  • Styczeń 2018
  • Grudzień 2017
  • Listopad 2017
  • Październik 2017
  • Wrzesień 2017
  • Sierpień 2017
  • Lipiec 2017
  • Czerwiec 2017
  • Maj 2017
  • Kwiecień 2017
  • Marzec 2017
  • Luty 2017
  • Grudzień 2016
  • Listopad 2016
  • Październik 2016
  • Wrzesień 2016
  • Sierpień 2016
  • Lipiec 2016
  • Czerwiec 2016
  • Maj 2016
  • Kwiecień 2016
  • Marzec 2016
  • Luty 2016
  • Styczeń 2016
  • Grudzień 2015
  • Listopad 2015
  • Październik 2015
  • Wrzesień 2015
  • Sierpień 2015
  • Lipiec 2015
  • Czerwiec 2015
  • Maj 2015
  • Kwiecień 2015
  • Marzec 2015
  • Luty 2015
  • Styczeń 2015
  • Grudzień 2014
  • Listopad 2014
  • Październik 2014
  • Wrzesień 2014
  • Sierpień 2014
  • Lipiec 2014
  • Czerwiec 2014
  • Maj 2014
  • Kwiecień 2014
  • Marzec 2014
  • Luty 2014
  • Styczeń 2014
  • Grudzień 2013
  • Listopad 2013
  • Październik 2013
  • Wrzesień 2013
  • Sierpień 2013
  • Lipiec 2013
  • Czerwiec 2013
  • Lipiec 2012
  • Czerwiec 2012
  • Maj 2012
  • Kwiecień 2012
  • Marzec 2012
  • Luty 2012
  • Styczeń 2012
  • Grudzień 2011
  • Listopad 2011
  • Październik 2011
  • Wrzesień 2011
  • Sierpień 2011
  • Lipiec 2011
  • Czerwiec 2011
  • Maj 2011
  • Kwiecień 2011
  • Marzec 2011
  • Luty 2011
  • Styczeń 2011
  • Grudzień 2010
  • Listopad 2010
  • Październik 2010
  • Wrzesień 2010
  • Sierpień 2010
  • Lipiec 2010
  • Czerwiec 2010
  • Maj 2010
  • Kwiecień 2010
  • Marzec 2010
  • Luty 2010
  • Styczeń 2010
  • Grudzień 2009
  • Listopad 2009
  • Październik 2009
  • Wrzesień 2009
  • Sierpień 2009
  • Lipiec 2009
  • Czerwiec 2009
  • Maj 2009
  • Kwiecień 2009
  • Marzec 2009
  • Luty 2009
  • Styczeń 2009

  • Obserwuj Obserwujesz
    • Jestem z Marek
    • Already have a WordPress.com account? Log in now.
    • Jestem z Marek
    • Dostosuj
    • Obserwuj Obserwujesz
    • Zarejestruj się
    • Zaloguj się
    • Zgłoś nieodpowiednią treść
    • Zobacz witrynę w Czytniku
    • Zarządzaj subskrypcjami
    • Zwiń ten panel
 

Ładowanie komentarzy...