Remont? Jaki „remont”?!

„Uwielbiam” takie komentarze. Po co robią remont Piłsudskiego, skoro niedawno był robiony? To zapewne miało być pytanie retoryczne. Szkoda, że przed jego postawieniem osoba nie zadała sobie pytania, cóż to był za „remont”. I specjalnie biorę to słowo w cudzysłów. Prace, wykonywane na zlecenie GDDKiA i będące częścią kontraktu na obwodnicę Marek, polegały na naprawie studzienek kanalizacyjnych i położeniu nowej warstwy asfaltu, notabene wyższego niż poprzednio, co widać przy przejściach dla pieszych. Czyli robiono go tak, jakby – mimo otwarcia obwodnicy – Piłsudskiego pozostawała tranzytówką. I nie mam żalu o to do GDDKiA  – takie miała zadanie, tak to zrealizowała. Tylko, że nam – lokalnym pieszym, rowerzystom i kierowcom – taki „remont” niewiele daje. Ot, takie pudrowanie inwestycji z XX wieku.

Na pierwszy rzut oka najbardziej powinni być zadowoleni kierowcy. Nowy asfalt, pruć można (mimo ograniczeń i nieoznakowanych patroli, które znalazły tu prawdziwy raj). Powinni, ale nie wszyscy. Zwróćcie Państwo uwagę, ile ulic nadal jest zamkniętych, z ilu ulic nie da się wjechać na Piłsudskiego? Wymieniać? Proszę bardzo – Leśna, Paderewskiego, Zajączka, Grunwaldzka, Szymanowskiego…. Warto tracić czas w korkach przy Szkolnej, Fabrycznej lub Lisa-Kuli? A w jakim stanie znajduje się oświetlenie wzdłuż Piłsudskiego? Widać, a raczej słabo widać, gdy się zrobi ciemno. Miejsca do parkowania? Wyłącznie w systemie naturalnym. A ma być ich około 650.

Weźmy teraz pieszych. Chodniki pamiętają poprzednie stulecie. W niektórych miejscach ich szerokość jest tak niewielka, że przejazd z wózkiem dla dzieci jest nie lada wyzwaniem. A jak spadnie deszcz, to lepiej nie stać w pobliżu przejść. W niektórych miejscach nowy asfalt znajduje się na wysokości chodnika. A rowerzyści? Ci, co mają odwagę, jeżdżą po głównej jezdni, pewnie z duszą na ramieniu. Ci, którzy nie chcą ryzykować, jadą po chodniku. Dlatego uważam, że powinniśmy otworzyć boczne ulice, zmodernizować oświetlenie, wybudować drogi rowerowe i zmodernizować chodniki. Tym bardziej, że mamy do tego unijne dofinansowanie. Nie od razu, ale na raty – zaczynając od projektu oraz prac budowlanych na Strudze.

I tak na koniec. Nie liczę na szybki remont ulicy, przy której mieszkam. Nie będę brał udziału w fejsbukowej licytacji „moja ulica jest ważniejsza niż twoja”. Ale uważam, że Piłsudskiego należy zrobić. Bo korzysta z niej praktycznie każdy z nas.

Poniższy tekst jest wyłącznie prywatną opinią autora

Najbliższa okazja już w niedzielę

Część poniedziałku poświęciłem na przygotowanie się do (nie)zwykłej wycieczki. Po sąsiedzku, do ratusza, mieli wpaść uczniowie klasy maturalnej z liceum działającego w szacownych murach Pałacu Briggsów. Po krótkim wprowadzeniu (obiecałem – zero nudy) wybraliśmy się m.in. z wizytą do biura Jacka Orycha. I tu poczułem się jak kilka lat temu – w zawodzie dziennikarza, choć tym razem byłem w innej roli. Spotkanie przypominało trochę konferencję prasową – taką prawdziwą, podczas której można zadawać najtrudniejsze pytania, a nie tylko słuchać tego, co chce przekazać jej organizator. Ze strony młodzieży padły różne pytania: o termin otwarcia części sportowej i kulturalnej Mareckiego Centrum Edukacyjno-Rekreacyjnego, o ceny na nowym basenie, o możliwość utworzenia rynku, o sprawę powietrza, o ogromną liczbę inwestycji mieszkaniowych, o tematy poruszane podczas dyżurów dla mieszkańców i oczywiście ewentualną przeprowadzkę liceum do budynku po „Czwórce”. To, co warto podkreślić i docenić, to ciekawość młodych ludzi. Może na początku byli nieco skrępowani, ale później trema minęła. I dobrze. Burmistrz zachęcał ich do aktywniejszego udziału w życiu miasta – zarówno w wymiarze kulturalnym jak i obywatelskim. Najbliższa okazja już w niedzielę.

Najstarsi górale nie pamiętają…

Cóż, najwięcej uwagi dziś przykuwał przetarg na śmieci. Nic dziwnego, dotyczy nas wszystkich. Ale – przynajmniej na chwilę – postanowiłem oderwać się do tego tematu. Z zainteresowaniem przyglądałem się innemu postępowaniu. I tu znalazłem nutkę optymizmu.

Dziś w ratuszu były otwierane oferty w przetargu na dwa place zabaw – przy Wrzosowej oraz na skwerze księdza Markiewicza. Gdy ogłaszaliśmy przetarg, we wpisie na stronie marki.pl zastrzegaliśmy: jeśli wyłonimy wykonawcę. W poprzednich latach było sporo postępowań, do których albo nikt nie przystąpił, albo oferty były za duże. A tu niespodzianka. Wyobraźcie sobie, że do przetargu stanęło 13 (słownie trzynaście firm). Najstarsi górale nie pamiętają takiej liczby ofert (bodaj przy remoncie Pomnikowej zanotowaliśmy taki wynik). Co więcej, propozycje sześciu z nich mieszczą się w kosztorysie szacowanym na 300 tys. zł. Jest więc duża szansa, że się uda wyłonić wykonawcę. Oby to był dobry prognostyk przed kolejnymi przetargami m.in. na plac przy Sportowej czy ogród zmysłów przy Sowińskiego.

fot. Pixabay

Przedwojenna :-) lektura na święta

Ciekawe i warto to powtórzyć w przyszłym roku – tak małżonka skomentowała prawdopodobnie największą pod względem formatu  gazetę wydaną w tym stuleciu w Markach. W wolnej chwili (przed świętami nie ma ich zbyt dużo) przejrzeliśmy „Antykwariat świąteczny” – periodyk wydany na Boże Narodzenie przez Marecki Ośrodek Kultury im. Tadeusza Lużyńskiego. Ale nie format czyni go ciekawym. Znajdziecie tam treści, które pojawiły się w prasie w pierwszej połowie ubiegłego stulecia.

Dla mnie, sympatyka futbolu, niezwykłe wrażenie zrobił tekst z Bożego Narodzenia 1914 na froncie pierwszej wojny światowej. Najpierw zaczęło się od zdobienia okopów, potem żołnierze – niemieccy i brytyjscy – zaczęli śpiewać kolędy. Potem obie strony ustaliły zasady świątecznego zawieszenia broni. Niemcy dali Brytyjczykom beczkę piwa, Anglicy poczęstowali ich puddingiem śliwkowym. I wreszcie na koniec.. bożonarodzeniowy mecz piłki nożnej Niemcy – Anglia. Brytyjski piłkarz Gary Lineker niemal sto lat później wygłosił słynne zdanie, że futbol ta taka gra, w której gra 22 facetów, a na końcu wygrywają Niemcy. No i na frontowym boisku wygrali Niemcy w stosunku 3:2. Dość powiedzieć, że zawieszenie broni przedłużyło się do 3 stycznia, a dowództwo obu wojsk musiało obsadzić ten odcinek innymi oddziałami…

Kiedy już zakończy się Wam wigilijny młyn, zajrzyjcie do „Antykwariatu”. Znajdziecie tam o wiele więcej ciekawych tematów – również przedwojenne reklamy, krzyżówkę i rysunek satyryczny, który wcale się nie zestarzał. Więcej w linku

http://mokmarki.pl/images/download/AntykwariatSwiateczny.pdf

W idealnym świecie

Kilka miesięcy temu osoba, którą nieźle znam i która dobrze orientuje się w sprawach mareckich , napisała na FB, że w tym mieście nic się nie dzieje – oczywiście w kontekście inwestycyjnym. Postanowiłem sprawdzić, jak wielkie jest to NIC za 2017 r. I nie będę pisał o obwodnicy, która jest inwestycją państwa, tylko o projektach samorządowych. Tych z Marek.

• Pierwsze NIC – Skończona rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 1. W grudniu 2016 r. odebraliśmy pozwolenie na budowę, z kopyta ruszyły prace budowlane i we wrześniu dzieciaki mogły korzystać z nowego bloku edukacyjnego oraz hali sportowo-widowiskowej.
  
• Drugie NIC – Budowa Zagłoby – w ciągu niecałego roku powstało 1,1 km drogi – jak to mówią młodzi – w pełnym wypasie – z odwodnieniem, oczyszczalnią wód opadowych, drogą rowerową, chodnikiem i nową nawierzchnią. Inwestycja z ogromnym – jak na nasze możliwości – dofinansowaniem: 3 mln od wojewody, 2 mln zł od powiatu. O Zygmuntowskiej, której budowa zakończy się w 2018 r., napiszę trochę dalej.
• Trzecie NIC – Przebudowa Staszica, Kołłątaja i Równej – jest nowy asfalt, jest odwodnienie (koniec z kałużami na skrzyżowaniu przy Kościuszki), jest chodnik wzdłuż Równej.
• Czwarte NIC – Mieszkańcy ptasich ulic pożegnali się z dołami przy Sokolej. Latem ulica, która łączy Lisa-Kuli z Wesołą, dostała nową, asfaltową nawierzchnię, garby oraz elementy poprawiające bezpieczeństwo ruchu (bariery przy rowie).
• Piąte NIC – W trybie przyśpieszonym został sfrezowany i wyremontowany spory fragment Okólnej – od zakrętu z Grunwaldzką do Bielówek. Kolejny odcinek – od Bielówek do Słonecznej (już w wersji full wypas) powstanie w tym roku za sprawą porozumienia między urzędem miasta a Hillwoodem (za remont płaci prywatna spółka).
• Szóste – Nakładki asfaltowe – jest jeszcze trochę ulic w Markach, gdzie odwodnienie można poprowadzić liniowo. W 2017 r. roku nową nawierzchnię dostały: Letnia, Niecała, Łąkówek, Ziołowa, Poprzeczna, Fiołkowa.
  
• Siódme – Zwykłej nakładki nie można położyć przy Poznańskiej. Tam konieczna ingerencja podziemna – w budowę kanalizacji deszczowej. Ten etap prac na ponad trzystumetrowym odcinku tej ulicy został zrealizowany, w 2018 r. czekają nas prace już „na powierzchni”.
• Ósme – Rozpoczęły się roboty przy budowie parkingów przy Dużej i Sportowej. Na początku 2017 r. rozstrzygnęliśmy przetarg w formule „zaprojektuj i zbuduj”. Jesienią projekty były gotowe i ruszyły roboty. Na wiosnę oba obiekty będą gotowe. To również inwestycja, którą pokrywają środki zewnętrzne – konkretnie UE.
• Dziewiąte – Dwa zespoły kamienic, które leżą wzdłuż Piłsudskiego, przestały straszyć. Nowe tynki, nowe okna, wentylacja – te obiekty znów mogą być wizytówką Marek. Jeszcze nie wszystkie, ale tym dalej.
  
• Dziesiąte – Kończy się remont Fabrycznej 3. Wnętrza są gotowe, pozostają kwestie związane z odpaleniem mediów i wyposażeniem. Będzie to miejsce spotkań mieszkańców i organizacji pozarządowych, z kameralnym kinem w Markach.
• Jedenaste – W tym roku rozstrzygnięte zostały trzy przetargi na budowę oświetlenia w mieście – instalowaliśmy je bądź wzdłuż całych ulic, bądź uzupełnialiśmy.
• Dwunaste – Znów solidny fragment rowów melioracyjnych został – przepraszam za słowo – odpicowany. Tym razem prace toczyły się w rejonie Wilczej, Dzikiej, Sowińskiego. Znów udało nam się zdobyć dofinansowanie tej inwestycji z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
• Trzynaste – W ramach budżetu obywatelskiego powstały dwie siłownie plenerowe oraz chodnik i doświetlone przejścia dla pieszych przy Okólnej.
  
• Czternaste- nowa droga dojazdowa na Marcovii wraz z odwodnieniem
• Piętnaste – coś, czego jeszcze nie widzicie, czyli projekty przebudowy mareckich ulic. A od tego się wszystko zaczyna….

 

Inwestycji byłoby jeszcze więcej. Oczywiście gdybyśmy żyli w świecie idealnym, gdy nie pojawiają się żadne problemy. Ale żyjemy w świecie rzeczywistym, więc jak są problemy, to trzeba się z nimi „brać za bary” …

1. Mielibyśmy przebudowane otoczenie Pomnika Dziesięciu Powieszonych. Na tym terenie powstanie Skwer Pamięci Narodowej. Na początku ubiegłego roku ogłosiliśmy przetarg w formule „zaprojektuj i zbuduj”. Niestety, nie stanęła do niego żadna firma. W tej sytuacji zdecydowaliśmy, że projekty powstaną w urzędzie – tak, by wykonawca (którego, mam nadzieję, uda się tym razem wyłonić) miał ułatwione zadanie.
2. Dwukrotnie podchodziliśmy do przetargu na budowę placu miejskiego przy Sportowej (są tam m.in. zaszyte inwestycje z mareckiego budżetu obywatelskiego). Do pierwszego przetargu nikt się nie zgłosił, do drugiego jedna firma – jednak jej oferta dwukrotnie przekraczała kosztorys. W tym roku – trzecie podejście.
3. W 2017 roku też moglibyśmy mieć wyremontowane osiem kamienic przylegających do Piłsudskiego. Niestety, musieliśmy odstąpić od umowy z firmą, która wygrała pierwszy przetarg, a która spóźniała się z wykonawstwem. Udało się zrealizować prace przy sześciu numerach, w ty roku – kolejny przetarg.
4. Nie udało się w poprzednim roku zrealizować większości prac przy Zygmuntowskiej (wspólna inwestycja z ul. Zagłoby). Tym razem okazało się, że na przeszkodzie stanęły podziemne kolizje – co innego było w papierach, co innego – w rzeczywistości. Dlatego ten odcinek wymagał przeprojektowania. Dokończenie robót – w 2018 roku (wykonawca jest).
5. Prawdopodobnie mielibyśmy wykonany pierwszy etap prac przy ul. Lisiej, czyli wybudowaną kanalizację deszczową. Do pierwszego przetargu stanęła tylko jedna firma, znacząco w ofercie przekraczając kosztorys. W tej sytuacji zdecydowaliśmy się powtórzyć przetarg i wydłużyć termin realizacji. Efekt? Umowa z wykonawcą została podpisana. I jest dużo taniej niż oferta w pierwszym postępowaniu.
6. Rozpoczęlibyśmy prace przy budowie ścieżki rowerowej wzdłuż rzeki Długiej. Tu jednak powtórzyła się sytuacja z ulicy Lisiej. W przetargu oferty były zbyt drogie – powtórka postępowania przyniosła dobre efekty. W tym roku droga na wale powinna powstać – umowa z wykonawcą została podpisana.
7. Z powodów prawnych (protesty wobec ZRID) opóźniało się ogłoszenie przetargu na przebudowę Sosnowej i Kościuszki. To projekt, który skalą przypomina remont Zygmuntowskiej i Zagłoby. Gdy jesienią ogłosiliśmy przetarg, byliśmy srodze zawiedzeni. Żadna firma nie złożyła oferty. Czekamy na oferty w drugim przetargu.

Początek roku będzie obfitował w przetargowe rozstrzygnięcia. Nie tylko te zlecone przez ratusz, ale również Mareckie Inwestycje Miejskie, które zajmą się tematem rozszerzenia bazy edukacyjnej w naszym mieście. Wśród tych przetargów jest jedno z największych w ostatnich latach – budowa kompleksu edukacyjnego przy Wspólnej. Na początku stycznia otwarcie ofert – to tytułem, że NIC nie dzieje się w Markach… Aaa – no i jeszcze rozbudowa przedszkola przy Dużej i szkoły przy Szkolnej.

O szkołach, drogach, budżecie obywatelskim…

Na fejsiku niedawno obiecałem, że wrzucę dwa teksty z nowego numeru Expresu Mareckiego. Na niedzielę – wywiad z burmistrzem. Nie lubię otwierać PDF, dlatego wklejam rozmowę „na żywca” – oczywiście za zgodą wydawcy. Wywiad jest „z zębem” – to nie jest poklepywanie, tu są pytania o tematy, które często poruszane są na forach internetowych.

EM: Jedynka rozbudowana. Wykonawca zdążył zrealizować prace przed terminem, dzieci poszły do szkoły. Co dalej?

Jacek Orych: Widzę, że przechodzimy od razu do konkretów. Ledwo zamknęliśmy jeden etap, a musimy przejść do kolejnego…

– Bo, jak burmistrz, zdaję sobie sprawę, że miasto stale toczy wyścig z czasem.

– I to najlepiej widać po sprawach związanych z edukacją. Zostaliśmy i nadal jesteśmy poddawani – można powiedzieć – egzaminowi z szybkiego reagowania. Nałożyły się na nas dwie kwestie: z jednej strony – zastany przeze mnie brak inwestycji w poszerzenie bazy edukacyjnej, z drugiej – zmiany w edukacji, wydłużające naukę w szkołach podstawowych oraz zajęcia w przedszkolach. Na to nakłada się rosnąca liczba mieszkańców, których witamy z otwartymi ramionami.  Ale szkoły i przedszkola nie są z gumy. Oddając „Jedynkę” rozwiązujemy część problemów z bazą edukacyjną, powtarzam – część…

– Czyli…

– Najgorętszy temat to przedszkola. Miasto, w przeciwieństwie do Ząbek, nie zbudowało w poprzednich kadencjach ani jednego. Po tegorocznej rekrutacji zostało około 100 dzieci bez miejsca w przedszkolu. W końcu udało się je znaleźć, ale jest to rozwiązanie tymczasowe. Dlatego w tempie ekspresowym musimy rozbudować przedszkole przy ul. Dużej. Postawimy je w systemie modułowym. Jeśli nic nieprzewidzianego się nie zdarzy, otworzymy je na początku przyszłego roku. Znajdzie się tam ponad 200 miejsc dla dzieci.

– A co z gimnazjum przy Wspólnej?

– Zmieniliśmy projekt – nie mieliśmy wyjścia po reformie edukacji. W nowej wersji będzie to podstawówka. Zamiast 800 dzieci będzie się tam uczyć 1200. Proszę zobaczyć, jak zwiększa się zabudowa w tej części Marek. Zaplanowaliśmy ogłoszenie przetargu jesienią. Z deklaracji prezesa Mareckich Inwestycji Miejskich, instytucji, która jest odpowiedzialna za realizację tej inwestycji, wykonawca powinien być wybrany do końca roku – tak, by na wiosnę 2018 r. ruszyły roboty. Trzymam kciuki, by we wrześniu 2019 r. można było przeciąć wstęgę i wpuścić dzieci do klas. Do tego równolegle będzie procedowana rozbudowa Szkoły Podstawowej nr 2, która jest w tej chwili najbardziej obciążoną placówką.

 – Będą chętni do budowy? Ostatnio w przetargach na terenie Polski często zdarza się tak, że nikt się nie zgłasza. Firmy narzekają, że nie mają mocy przerobowych.

– Niestety, u nas też się tak zdarzyło, a dotyczy to inwestycji, która wyjątkowo leży mi na sercu – budowy placu miejskiego przy Sportowej. Nie zawieszamy jej na kołku – nadal będziemy szukać wykonawcy. Co do szkół – liczę, że ogłoszenie postępowań przetargowych w tym roku z wizją wykonania prac w przyszłym i kolejnych zachęci firmy do startu. Pod koniec roku będą budowały portfel zamówień na kolejne lata – Marki zapraszają. Tym bardziej, że budowa energooszczędnego kompleksu przy Wspólnej to też fantastyczna wizytówka – nie tylko dla miasta, ale również wykonawcy.

– Z edukacji zejdźmy na drogi. Co nas czeka jeszcze w tym roku?

– W budowie jest Zygmuntowska i Zagłoby. To największa inwestycja drogowa warta około 10 mln zł. Kończą się prace przy Staszica, Kołłątaj, Równej oraz Sokolej. Jesienią zaczną się prace przy parkingach „Parkuj i Jedź” przy Dużej oraz Sportowej. Ogłosiliśmy przetargi na Poznańską i Lisią.

– A ciąg Kościuszki i Sosnową?

– Przetarg ogłosimy w tym roku. Trochę to potrwa, bo jest to postępowanie z udziałem unijnych pieniędzy. Dlatego gros prac będzie realizowana w przyszłym roku. Przebudujemy skrzyżowanie z Okólną, odwodnimy drogę, położymy nowy chodnik i ścieżkę rowerową. Podobnie będzie z Główną i przyległymi.

– A co z Karłowicza-Sobieskiego i Modrzewiową? W tym roku liczyliśmy na budowę.

– Wybrany w przetargu projektant potrzebował więcej czasu. Zdarzają się nieprzewidziane sytuacje, które opóźniają proces inwestycji. Ja chcę tylko zapewnić – z niczego się nie wycofujemy, jeśli coś obiecaliśmy, to zrealizujemy. I przepraszamy za ewentualne opóźnienia. Zdaję sobie sprawę, że mieszkańcy niecierpliwie czekają na inwestycje, których w poprzedniej kadencji nie doświadczali.

– Ci z dużym stażem mówią, ze burmistrz robi tylko nowym mieszkańcom, ci nowi – że tylko „starym”.

– Najważniejsze – mówią, że robię. Od tego jestem. A gdy spojrzycie na mapę inwestycji, zobaczycie, że nie robię dla „starych” i „młodych”, tylko dla wszystkich. Tak jak budowę Jedynki, do której pójdą wnuki „starych” i dzieci „nowych”.

– Ale z realizacją budżetu obywatelskiego idzie jak po grudzie…

– Gdybyśmy latem wyłonili wykonawcę placu przy Sportowej, wynik byłby lepszy. To tam były ulokowane dwa projekty z budżetu obywatelskiego. Ale fakt – tu mamy opóźnienia. Podkreślam jeszcze raz – nie mam zamiaru rezygnować i zachęcam do głosowania w nowej edycji.

– Cofnijmy się nieco w czasie. Co wydarzyło w sierpniu 2009 roku?

– Trzymam do tej pory okładkę „Gazety MSG” z zapowiedzią cukierkowej akcji „Tak dla Obwodnicy Marek”.

– Kiedy otwarcie trasy?

– Mam nadzieje, że jak najszybciej. Jestem w stałym kontakcie z Generalną Dyrekcją Dróg Krajowych i Autostrad, inwestorem obwodnicy. Wiem, że naciskają na wykonawców, by zdążyli w terminie.

– Jest satysfakcja z udziału w tym społecznym projekcie?

– Największa z tego, że tylu mieszkańców połączyliśmy pod wspólnym sztandarem. Odliczamy już tylko tygodnie i dni do otwarcia trasy. Życie w Markach zmieni się nie do poznania. Jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki znikną tysiące samochodów ciężarowych, które dziś rozjeżdżają Aleję Piłsudskiego. Mam nadzieję, że uda się przeforsować remont głównej ulicy mareckiej w naszej wersji. W ujęciu symbolicznym – przywracamy ulicę miastu, żegnamy tranzyt i zanieczyszczenia.

– Są jednak mieszkańcy, których martwi bliskość obwodnicy. Mam na myśli tych, którym zredukowano ochronę akustyczną.

– Wystąpiliśmy do GDDKiA z prośbą o przedstawienie kosztów dobudowania ekranów. Jeśli pojawi się taka możliwość, poproszę Radę Miasta o wysupłanie pieniędzy na projekt, który tak naprawdę będzie chronił kilka tysięcy osób.

– A co z centrum magazynowym przy Okólnej? Rzeczywiście TIRy znów zaleją Marki?

– Przekonacie się sami, że nie. Mam wrażenie, że ktoś próbuje dorobić mi gębę. Czytam w internecie, że burmistrz pozwolił. Pozwolenie wydał starosta, bo realizacja inwestycji jest zgodna z prawem. Ja ze swej strony dołożyłem wszelkich starań, by zachęcić inwestora do inwestycji w ogólnodostępną infrastrukturę. I to się udało. Spory kawałek Okólnej zostanie odwodniony, pojawi się tam nowy asfalt, chodniki i ścieżka rowerowa. Gdy miasto miało za to płacić z własnej kieszeni, wydałoby kilka milionów złotych. I nic za to nie obiecywaliśmy inwestorowi, przeciwnie, dalej będziemy go zachęcać do działań z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu – w tym wypadku za wspólną infrastrukturę.

#Żywyekran

Otwarcie obwodnicy będzie mieć dla mnie słodko-gorzki smak. Zapytacie dlaczego? No przecież Aleja Piłsudskiego zostanie odkorkowana, a przejazd z jednego końca Marek na drugi zajmie kilka minut, a nie kilkadziesiąt. „Hej stary, przecież z Orychem i Ostaszem zorganizowaliście cukierkową akcję, budowa jest na ukończeniu, więc skąd ten gorzki smak? – zapytał znajomy, gdy podzieliłem się z nim swoją refleksją.

Gdy staraliśmy się o budowę obwodnicy, wiedzieliśmy, że będziemy chronieni ekranami akustycznymi. Wprawdzie nie takimi wysokimi jak na Trasie Toruńskiej, ale na całej długości trasy przez Marki. To dawało szansę, że ci, którzy będą mieszkać przy drodze, nie zginą w hałasie, wytwarzanym przez co najmniej 60 tys. pojazdów, pędzących co najmniej 100 km/h. Nadzieja prysła jak bańka mydlana. Gdy wybuchła afera z ekranami na trasie Warszawa Łódź, GDDKiA zaczęła redukować ich długość i wysokość. Ale nie na trasie do Łodzi, ale w Markach i to w terenie zurbanizowanym. Od początku wysyłaliśmy sygnały – zastanówcie się, to jest nie w porządku, nie możecie popadać ze skrajności w skrajność. Zbieraliśmy podpisy, pielgrzymowaliśmy do polityków, pisaliśmy pisma – trafiliśmy na beton. Ba, burmistrz napisał do resortu infrastruktury, że miasto będzie partycypować w budowie ekranów. I co? I nic.

Dlatego nie dziwię się determinacji mieszkańców okolic Szpitalnej, Szkolnej, Wojskiego, Pałacowej. To oni będę najbardziej narażeni na hałas z obwodnicy. Na początku kwietnia ustawili żywy ekran – w miejscu, gdzie nie będzie tych prawdziwych, w odległości kilkudziesięciu metrów od bloków zamieszkiwanych przez setki (o ile nie tysiące) osób. Informacja poszła w świat. Czy ktoś ją usłyszy? Czy zniknie w hałasie wytwarzanym przez tysiące TIRów jadących z i do Białegostoku… Dodajmy, ze chodzi o niewielkie pieniądze. Budowa obwodnicy to prawie 740 mln zł. Koszt uzupełnienia ekranów – 1,3 proc. tej kwoty.

 

Ubodzy krewni

Gdzieś w internecie mignęło mi zdanie, że Warszawa na powiększeniu nie straci, bo dołączają do niej bogate gminy. To mnie skusiło do refleksji na temat zamożności gmin, której mają stać się częścią wielkiej Warszawy. Jak to zmierzyć? Bogactwem są ludzie (sprawni samorządowcy, aktywni mieszkańcy), bogactwem są rzeczy materialne (wartość nieruchomości i spółek należących do gminy), symbolem  bogactwa może być wreszcie budżet (np. wielomiliardowy Warszawy). Żeby to wszystko policzyć, trzeba byłoby napisać prawdopodobnie pracę doktorską.

Na swój użytek sięgnąłem po ubiegłoroczny ranking zamożności, który co roku publikuje dwutygodnik samorządowy „Wspólnota” przygotowany przez profesora Pawła Swianiewicza, byłego doradcę prezydenta ds. samorządów, i Julitę Łukomską. Autorzy wzięli pod lupę dochody gmin, powiatów i województw i podzielili je przez liczbę mieszkańców. Tak powstał ranking, z którego wynika, że najbogatszym samorządem w naszym kraju kolejny raz jest Kleszczów (prawie 44 tys. zł per capita), czyli wieś z woj. łódzkiego. No, ale ona ma kopalnię i elektrownię na swoim terenie.

Wróćmy do stołecznego wianuszka metropolitarnego. Oczywiście – patrząc przez pryzmat wielkich liczb – najbogatsza będzie Warszawa. Ale już w przeliczeniu na jednego mieszkańca pokonuje ją… znowu wieś. To Lesznowola, której dochody wyniosły 7,2 tys. zł. Wynik Warszawy też niemały, bo sięgający 6,8 tys. zł. Zwłaszcza w porównaniu z Markami, które znajdują się w dolnej części poniższej tabeli. Jeszcze nie przekroczyliśmy 3 tys. zł na głowę, ale może w kolejnej edycji rankingu  tak się stanie. Tak czy owak nadal będziemy (???)  ubogimi krewnymi… Oczywiście tylko w wymiarze finansowym, bo w społecznym na pewno bylibyśmy wyżej w takim zestawieniu.

Z Warszawy do Warszawy

W przypadku ustawy metropolitarnej staram się eksplorować wątki, które wypłyną pewnie nieco później.  Wczoraj wspominałem o konfliktach społecznych, dziś moje myśli kieruję w stronę dochodów z PIT. Z deklaracji twórców projektu wynika, że gminy z wianuszka zachowają odrębność finansową. To oznacza, że nadal jedną z podstaw budżetu Marek będą udziały w podatku dochodowym od osób fizycznych. To jest rzecz, która w żadnym stopniu nie dotyka Kowalskiego – PIT i tak płaci (jeśli nie pracuje na czarno), samorząd czerpie z tego profity. Jest jeden warunek – musi wskazać jako miejsce zamieszkania Marki.

Po prawdopodobnym wprowadzeniu ustawy metropolitarnej motywacja do zmiany miejsca zamieszkania może zacząć spadać, zwłaszcza dla byłych warszawiaków. Myślenie może być takie – po co mam się przemeldowywać, skoro z powrotem (za sprawą ustawodawcy) jestem w Warszawie. Świeżo upieczeni mieszkańcy mogą zacząć myśleć, że jest jeden wspólny stołeczny worek, więc po co zawracać sobie głowę formalnościami? Tym trudniejsza robota przed lokalnym samorządem, by uświadamiać, że choć nowy obywatel będzie mieszkał w powiększonej Warszawie, to jednak w tej części, która potrzebuje jego udziału w PIT. Czyli mamy jeszcze jeden powód do tego, by pielęgnować odrębność i tożsamość.

 Ps. Na razie ważniejsza sprawa. Rozpoczynają się konsultacje w sprawie przebudowy Alei Piłsudskiego. Więcej TUTAJ Warto być

Idealny świat vs chropowata rzeczywistość

Wielu z Was zastanawia się nad konsekwencjami samorządowymi i oczywiście politycznymi projektu ustawy metropolitarnej. Mnie od kilku dni frapuje wątek społeczny. W teorii ustawa ma łączyć, w praktyce może (choć nie musi) się okazać, że pogłębia podziały – te ludzkie. Mieszkańcy Warszawy będą mieć pretensje o to, że ci, którzy mieszkają w tzw. wianuszku, uczestniczą w wyborze prezydenta stolicy. Mieszkańcy wianuszka – że warszawiacy wtrącają się w życie ich własnych małych ojczyzn, które i tak kooperują z Warszawą. Tak jak Marki. Ścieki odprowadzamy do Warszawy, pierwszą strefę biletową już mamy, ze stolicą (i nie tylko) dogadaliśmy się też w sprawie dróg rowerowych. Wszystko na drodze porozumień – bez ingerencji ustawodawcy.

Mnóstwo złych emocji będzie się wiązało de facto z czymś, co określę mianem przeniesienia praw miejskich. Marki, które w tym roku obchodzą 50-lecie nadania takich praw, w nowym układzie utrzymają status gminy, ale nie jako samodzielnego miasta, ale części Warszawy (choć nie dzielnicy). Zamiast sformułowania Gmina Miasto Marki będziemy używać Gmina Marki Miasta Stołecznego Warszawy. Niby drobiazg, ale symboliczne podkreśla podległość wobec nowego superpowiatu. No i pewnie utratę części kompetencji.

Jeśli ustawa przejdzie (a pewnie przejdzie, bo w tym parlamencie cuda się nie zdarzają), czeka nas wyniszczająca samorządowa kampania wyborcza. Co ciekawe, podziały nie będą tak oczywiste. Część tradycyjnego elektoratu PiS może być skutecznie wyleczona z powtórnego głosowania na partie rządzącą, która chce odebrać część kompetencji lokalnym samorządom i okryć je warszawskim płaszczem. Z kolei cześć tzw. słoików, którzy przenieśli się pod Warszawę i głosują na PO, być może będzie zachwycona pomysłem rozszerzenia stolicy, powrotu do macierzy i wzrostu wartości ich nieruchomości.

W idealnym świecie doszłoby do referendów lokalnych, które pokazałyby, czego chcą ludzie (i wcale frekwencja nie byłaby niska). Ale tak by było w idealnym świecie, a nie naszej chropowatej rzeczywistości.